Door haar ben ik vrolijker geworden

Evelien (niet haar echte naam) uit Almere Haven had het zwaar toen ze in aanraking kwam met VMCA. Psychoses hadden haar wereld klein gemaakt, vriendschappen liepen stuk en ze raakte steeds verder in de put. ‘Ik heb best wel wat meegemaakt met vriendinnen. Ik vind het lastig om mensen te vertrouwen. Daardoor werd mijn wereld steeds kleiner,’ begint ze haar verhaal.

In 2021 kreeg ze via VMCA haar eerste loopmaatje binnen het project Vriendschap op Maat. Dit project is speciaal bedoeld om mensen met een psychische kwetsbaarheid te koppelen aan een vrijwilliger. De koppelingen worden gemaakt op basis van voorkeuren en interesses. ‘Wandelen is echt mijn ding. Ik vind het heerlijk om te wandelen met mijn hondje en hou van gezelligheid, dus dat paste goed bij me. Maar helaas bestonden de loopmaatjes voornamelijk uit stagiaires, waardoor het lastig was om een band op te bouwen.’  

Dat veranderde toen ze Francisca ontmoette, een gepensioneerde zorgondernemer die als vrijwilliger actief was in de bioscoopgroep van VMCA. Het was een club van ongeveer zeven mensen die één keer per maand samen naar de film gingen. Francisca, al een aantal jaren actief voor VMCA, was de begeleider van de groep. Ze stuurde informatie over de films, de tijden en de trailers door. Altijd op woensdag tussen 18.00 en 19.00 uur, zodat de deelnemers uit de woonzorglocaties op tijd weer met de bus terug konden zijn.

Koffiedate bij de Hema

Voor haar werk in Human Resources was Francisca altijd al bezig met zorg en met mensen. Daarnaast droeg ze een steentje bij aan Nationale Vrouwendag, leeft ze in een multiculturele omgeving en heeft ze een familielid, een ‘protegee’ die net als Evelien psychisch kwetsbaar is en lichamelijke beperkingen heeft. Bij haar komen kennis, kunde en persoonlijke ervaring samen. ‘Vanwege mijn werk en mijn protegee Peter (niet zijn echte naam) heb ik heel veel opleidingen en kennis opgedaan over hoe je omgaat met mensen met een beperking, hetzij geestelijk, hetzij fysiek, of allebei,’ vertelt ze.

Toen de bioscoopgroep stopte, scheidden hun wegen even. Maar toen Francisca van VMCA hoorde dat Evelien nog geen maatje had, gaf ze meteen aan dat ze dat graag wilde worden. En zo kwamen ze weer bij elkaar.  

Evelien herinnert zich hun eerste afspraak nog goed. ‘Ik weet nog dat ik buiten zat te wachten,’ glimlacht ze. Francisca vult aan: ‘Evelien is altijd op tijd.’ Evelien: ‘Toen kwam Francisca aanlopen, een vrolijke, vlotte dame. Ik dacht meteen: dit zit wel goed.’

Ook Francisca voelde direct verbondenheid, mede door haar ervaringen met Peter. ‘Ik zie veel gelijkenissen. Zoals het niet kunnen slapen of het soms moeilijk kunnen communiceren. Maar ik zie ook vooruitgang: een heel bijzonder meisje met een bijzondere manier van denken, die ondanks alle tegenslagen in staat is om te overleven en de juiste keuzes te maken. Mede dankzij goede hulp van haar achterban, zoals haar vader, die haar veel begeleidt.’  

Het contact met een maatje is gelijkwaardig. Samen bepalen ze hoe en wanneer ze elkaar zien. Evelien en Francisca spreken wekelijks af, meestal bij de HEMA, geschikt voor kleine budgetten. ‘En je wordt daar ook niet aangekeken als je lang blijft zitten,’ zegt Evelien lachend. Maar soms kijken ze ook samen Netflix. Evelien en Francisca hebben beiden een brede smaak wat betreft films.  

Wederzijdse verrijking

De twee hebben veel om over te praten en kunnen alles met elkaar delen. Evelien: ‘Francisca is ouder dan ik en heeft veel levenservaring. Ze is heel lief en zorgzaam, en altijd vrolijk. Door haar ben ik ook vrolijker geworden. Soms zit ik in een dipje, en dan helpt zij me daarmee. Ze steunt me altijd en begrijpt me goed als ik ergens tegenaan loop. Zij heeft ook ervaring met een familielid, dus ze weet hoe lastig het soms kan zijn om de juiste hulp te vinden. Het is fijn om iemand te hebben bij wie ik herkenning vind: waar loopt zij tegenaan, en waar ik?’  

Maar het is vaak ook ‘gewoon gezellig’, voegt ze toe. ‘Ik hou van gezelligheid om me heen. Wandelen, dansen, kletsen. We lachen ook veel samen.’  

Francisca glimlacht: ‘We hebben een hele natuurlijke omgang met elkaar. Als het een keer niet uitkomt, dan slaan we over en zien we elkaar de week erop. Ik verheug me altijd weer op ons contact.’  

Het maatjesproject van VMCA is bedoeld voor iedereen uit de GGZ die behoefte heeft aan een maatje. Dat kan van alles zijn: een tuinmaatje, een leesmaatje, een uitjesmaatje. ‘In mijn geval was dat Evelien. Samen ondernemen we dingen, zoals ergens iets drinken (geen alcohol, dat doen we allebei niet). We delen daarin veel. Voor mij voelt het maatjesproject als een win-winsituatie. Ik geef iets aan haar, maar zij leert mij ook dingen. Je leert van twee kanten,’ zegt Francisca.  

Van Evelien leert ze bijvoorbeeld hoe zij omgaat met haar beperkingen, welke behoeften ze heeft en hoe ze over bepaalde zaken denkt. ‘We bespreken veel samen, vaak ook als sparringpartners. Dat maakt het contact bijzonder: het is niet eenrichtingsverkeer, maar echt iets dat wederzijds verrijkt.’  

Francisca benadrukt dat het ook verantwoordelijkheid met zich meebrengt. ‘Als maatje probeer je de ander vooruit te helpen. Als er een crisis is, moet je kunnen doorverwijzen. Je geeft zowel praktische tips als handvatten om meer zelfstandigheid te krijgen. En je moet ook je grenzen bewaken, bijvoorbeeld aangeven dat sommige avonden voor jezelf zijn.’  

Om vrijwilligers te beschermen heeft VMCA ingesteld dat het maatjesproject maximaal twee jaar duurt. Toch zijn Evelien en Francisca ervan overtuigd dat hun band langer zal blijven bestaan. Evelien: ‘Je weet nooit hoe het leven verloopt, maar ik ga er wel vanuit dat ik nog heel lang vriendinnen met Francisca blijf.’