aan het woord

Ahmadiyya

Liefde voor iedereen, haat voor niemand en angst voor een derde wereldoorlog

(c) Masha Osipova voor Avanti

Eind vorig jaar is de imposante Baitul Afiyat Moskee in Almere Poort officieel in gebruik genomen. De bouw is volledig gefinancierd door de Ahmadiyya moslim gemeenschap zelf. Maar wat maakt dat de Ahmadiyya door andere moslims als niet-moslim worden gezien?

Gedurende de jaren waarin er werd geheid, gemetseld, gestucd en geverfd in Almere Poort, werd er vanuit de buurt met enige argwaan naar het verrijzende gebouw met de koepel gekeken. Want wat voor moslims zouden er naar deze moskee komen? Ahmadiyya? Daar hadden de meeste Almeerders nooit van gehoord.

Dus werd er een open dag georganiseerd om de buurtgenoten het nieuwe huis van God te laten zien. Werktuigbouwkundig ingenieur en tevens landelijk voorzitter van de Ahmadiyya jongerenvereniging Usman Ahmed(37) was een van de toergidsen: “De buren zeiden blij te zijn toen onze uitnodiging op de deurmat viel, want ze waren toch wel erg benieuwd.” Het werd een dag vol rondleidingen en verdiepende gesprekken waarin Ahmed, de imam en andere leden open vertelden over hun geloof. Er was ook een kennis van een PVV-gemeenteraadslid aanwezig. Ahmed: ‘Hij zei dat het gemeenteraadslid sinds de moskee er stond, weigerde nog langer langs deze weg te rijden. Dat vind ik vreemd, want we zijn een vredelievende godsdienst.’

Wat is Ahmadiyya?

In Nederland is de Ahmadiyya weinig bekend. Er zijn zo’n 2000 leden, terwijl er in Engeland 30.000 en in Duitsland zo’n 50.000 leden zijn. Ahmadi-moslims zijn volgelingen van de hervormende profeet Mirza Ghulam Ahmad uit Qadian, India. Destijds werd hij nog in Brits-Indië geboren op 13 februari 1835. Hij kwam uit een welgesteld gezin. Zijn vader wilde dat hij advocaat of ambtenaar werd, maar Ahmad las liever de Koran en bracht veel tijd door in de moskee. Toen op zijn veertigste zijn vader overleed, zei hij met Allah te kunnen communiceren. Volgens de Islam heeft God aan de islamitische gemeenschap beloofd om aan het begin van elke islamitische eeuw een hervormer aan te wijzen, die de Islam moet herstellen in haar oorspronkelijke vorm. In 1889 zei Ahmad dat hij die hervormer, een zogeheten Mujaddid was.

Ahmed: "Profeet Ahmad wilde de islam praktiseren in zijn oorspronkelijke vorm"

Zo geloven de Ahmadiyya’s onder andere dat Jezus niet na de kruisiging is opgestegen naar de hemel, maar dat hij uit een coma ontwaakte en naar Kasjmir ging om te zoeken naar de verloren stammen van Israël.

Na zijn dood werd profeet Ahmad opgevolgd door een door de gemeenschap gekozen kalief, een geestelijk leider. Inmiddels is de gemeenschap toe aan de vijfde kalief, kalief Mirza Masoor Ahmad. Een barmhartig, geduldig en zeer actieve kalief de vanuit Londen, Engeland contact heeft met Ahmadiyya-organisaties in meer dan 170 landen.

(c) Masha Osipova voor Avanti

Toch weet hij nog de tijd te vinden om met leden van zijn gemeenschap over persoonlijke problemen, zakelijke geschillen en religieuze vraagstukken te spreken. Samen met zijn gezin is Ahmed bij hem in 2019 op audiëntie geweest. Dat was een bijzondere ervaring: ‘Hij krijgt duizenden brieven op een dag, 365 dagen in het jaar. Maar hij wist dat mijn brieven altijd in het Engels waren, maar dat ik in het Urdu ondertekende. Mijn twee zoontjes waren er ook bij, waarvan er een erg druk is en vaak geen handje wil geven. Maar bij de kalief, die één en al rust uitstraalde, ging hij kalm zitten, gaf een handje en gedroeg zich keurig. Mijn oudste zoon zei later zelfs: “De kalief is awesome!”’

Kalief van de vrede

Waar de kalief zich al jaren druk om maakt is de mogelijke uitbraak van een derde wereldoorlog. ‘Hij schrijft alle wereldleiders aan om hiervoor te waarschuwen. Hij heet niet voor niets de kalief van de vrede en wij hebben het er ook vaak over. Maar we worden hierom nogal eens uitgelachen.’ Ironisch genoeg vindt het interview plaats op dezelfde dag dat een vliegtuig van Ukraine Airlines door Iraans afweergeschut is neergehaald met 176 overleden passagiers tot gevolg. Iran was in opperste staat van paraatheid, nadat Trump een paar dagen ervoor generaal Quassem Soleimani met een raketaanval heeft laten liquideren. Ahmed klinkt somber als hij zegt: ‘Inmiddels is de derde wereldoorlog een reële dreiging, helaas.’

En associëren sommige mensen de islam met extremistische moslims, verzucht Ahmed. Toen journalist Harald Doornbos op 1 januari positief tweette over de jaarlijkse vuurwerkopruimactie van de Almeerse Ahmaddi’s, kreeg hij nare mentions: “Goed initiatief. Jammer dat ze er voor de rest zulke gevaarlijke en minderwaardige ideeën op na houden. De vergelijking met nazi’s en snelwegen dringt zich ook op.”

Dit terwijl zij juist niet geloven in extreme interpretaties van de Koran zoals bijvoorbeeld de doodstraf voor afvalligen: ‘Dat staat nergens in de Koran. De onderdrukking van vrouwen? Kunnen we ook niet terugvinden’,zegt Ahmed. ‘Wij vinden: kijk eerst eens naar de tekst zelf in plaats van af te gaan op de latere interpretaties door machtsbeluste mannen. De reden dat zij hiermee wegkwamen was omdat destijds het overgrote deel van de mensen analfabeet was en geen Arabisch kon lezen of begrijpen.’

(c) Masha Osipova voor Avanti

Ook het beeld van jihad zoals dat nu bekendstaat, klopt volgens de Ahmadiyya niet: ‘In de tijd van de heilige profeet zelf zijn er ook oorlogen geweest, maar dit waren verdedigende oorlogen. Moslims in Mekka werden aangevallen en allerlei wreedheden vonden plaats. Toen werd er pas toestemming gegeven om terug te vechten, om jezelf en je eigen leven te redden.’ In deze tijd voeren de Ahmadi moslims de jihad van de pen. ‘Wij vechten niet, maar strijden met de pen om de ware islam te laten zien. Jihad betekent jezelf inspannen tegen je ego. Jezelf zuiveren is de grootste jihad, de laagste vorm van jihad is jezelf verdedigen. Dit mag alleen met de toestemming van God indien je wordt aangevallen.’

Dit maakt dat de Ahmadiyya door andere moslims als niet-moslim worden beschouwd en in Pakistan bijvoorbeeld zelfs actief worden vervolgd. Ahmadi’s mogen niets doen in het openbaar waaruit blijkt dat je moslim bent; daar staat een aantal jaar gevangenisstraf op. Ahmeds oom (‘een bekende man in de gemeenschap’) werd voor de deur van zijn huis op de dag van het slachtfeest met een geit gezien. ‘Hij was al tientallen keren bedreigd en nu werd hij plotseling aangevallen en doodgestoken. Wie het gedaan heeft, weten we niet. Daar wilden ze niet eens onderzoek naar doen.’

(c) Masha Osipova voor Avanti Almere

Oog voor onze gemeenschap, onze omgeving en het land waarin we wonen

Usman Ahmed legt zijn geloof uit aan de hand van de twee dingen die het belangrijkst zijn: ‘Ten eerste is dat de relatie met de Schepper. Ten tweede is dat we zijn Schepping moeten dienen. Dit houdt in dat we niet alleen oog hebben voor onze gemeenschap, maar ook voor onze omgeving, het land waar we wonen, de stad, de buurt. Wij dienen de mensen.’ Dus togen er met kerst zo’n dertig Ahmadiyya jongeren met bloemen, kaarten en chocola naar zorgcentrum De Toonladder in Muziekwijk om eenzame ouderen een hart onder de riem te steken. Ook werd er een kerstdiner verzorgd bij het Leger des Heils. Ahmed: ‘Dat werd erg gewaardeerd. We mogen onze ouderen niet vergeten met de feestdagen. En dat de juiste leerstelling van de islam hierdoor bekendheid krijgt, is mooi meegenomen.’