aan het woord
Als onzichtbaarheid verandert in eenzaamheid
Yvonne was zowel vrijwilliger als ontvanger van Huisbezoek
Iedereen heeft wel eens het gevoel onzichtbaar te zijn, even niet te bestaan voor de rest van de wereld. Soms prettig, vaker niet. Wat als dat gevoel aanhoudt en je de verbondenheid met anderen kwijt bent? Als onzichtbaarheid verandert in eenzaamheid? Yvonne Bartels gaat als vrijwilliger op bezoek bij mensen die behoefte hebben aan gezelschap, maar maakte het project ook vanuit de andere kant mee.
Yvonne: ‘Ik wilde vrijwilligerswerk gaan doen en was bij een training van Humanitas om uit te zoeken op welke manier ik mensen kon helpen. Toen ik begon als vrijwilliger merkte ik dat ik tegen wat zaken uit mijn verleden opliep. Er kwam van alles boven en ik wilde daar over praten. Iemand opperde om naast het volgen van therapie Vriendschappelijk Huisbezoek van Humanitas te krijgen. Dat vond ik een mooi idee, want zo kon ik mijn verleden opruimen en op hetzelfde moment de kunst afkijken.
Maar echt aan de slag kon Yvonne inderdaad pas toen ze iets met de geesten uit haar verleden had gedaan. ‘Ik kampte met een agressieprobleem dankzij een trauma uit mijn jeugd. Jaren ben ik door mijn broer zo erg gepest, dat ik tot op latere leeftijd niet alleen in huis durfde te zijn. ‘s Avonds, als het donker was, maakte hij me doodsbenauwd door te zeggen dat er mannetjes zouden komen om me te vermoorden. Ik lag soms nachten naar de deurknop te kijken, bang dat die naar beneden ging. Door slaaptekort ga je hallucineren en zie je precies dat gebeuren. Tot ik een keer een aardappelschilmesje in zijn pols heb gestoken. Zo ver had hij me gekregen. Toen was het afgelopen, het getreiter. De therapie kwam pas jaren later, daardoor heb ik alles een plekje kunnen geven.’
Eerst klopte Yvonne dus aan bij Humanitas. Yvonne: ‘Je krijgt een gesprek waarbij je kwijt kan waar je mee zit en waar je over wilt praten. Toen kwam er iemand van mijn eigen leeftijd langs en die was zo lief, dat was een groot voorbeeld voor me. ‘Zo wil ik ook zijn’, dacht ik. Ze had heel snel mijn vertrouwen gewonnen. We kletsten over gebeurtenissen uit mijn verleden en er bleek nog veel meer te zijn wat ik nog niet verwerkt had. Tweeëntwintig jaar geleden verloor ik tijdens een zwangerschap mijn kindje en niet lang daarna stapte mijn man uit het leven. Ik was de persoon die hem vond. Dat heeft diepe wonden achtergelaten en daar heb ik eigenlijk nooit echt hulp bij gekregen. Daarom ben ik zo ontzettend blij met Humanitas. Onze gesprekken hebben me veel gebracht en namen ook een deel van mijn onzekerheid weg. Zo’n traject duurt dan ongeveer een jaar, afhankelijk van hoe het gaat.
Toen Yvonne alles had verwerkt meldde ze zich opnieuw als vrijwilligster. Eerst kreeg ze een aantal dagen training, om vervolgens op bezoek te gaan bij mensen thuis. Yvonne: ‘Ik kwam bij een vrouw die een stuk ouder was dan ik. Ze praatte niet zo makkelijk, dus het was even zoeken naar de manier waarop ik haar kon helpen. Uiteindelijk vond ik die in spelletjes doen. We deden regelmatig Rummikub, en als ik verloor dan nam ik de volgende keer een taartje mee. Dan zat ze zo te genieten, dat was machtig om te zien. Ze was misschien niet zo spraakzaam, maar ze heeft wel mijn hart gestolen.
'De manier om te helpen, vond ik uiteindelijk in samen spelletjes doen'
Nu kom ik bij een vrouw die vrij ondernemend is. Daar ben ik pas een paar keer geweest, en tot nu toe steeds bij haar thuis, maar het kan best dat we binnenkort een keer de stad ingaan. Iedereen is anders qua verleden en karakter, dus de manier waarop je iemand kan helpen zal ook van keer tot keer verschillen. Dat is steeds een zoektocht. Mijn ervaring aan de andere kant helpt me daarbij. Lief zijn, en tijd en aandacht voor iemand hebben, goed luisteren. Dat is het belangrijkste.’
Yvonne denkt dat veel mensen iets aan dit project kunnen hebben: ‘Iedereen loopt wel eens met zijn ziel onder de arm. En als dat nou te vaak gebeurt, of als je niet naar buiten durft, of met zaken worstelt, klop aan bij Humanitas! Daar maakt het niet uit wie je bent of wat je doet: iedereen is gelijk. Of je nou bankdirecteur bent of werkloos thuis zit, met menselijke problemen worstelen we allemaal.’