God in Almere

Verder op de Evenaar zit De Wegwijzer, een groot gebouw met een karakteristiek wit kruis op de voorgevel. Naast kerk doet de locatie verder nog dienst als lunchroom en boekwinkel. Binnen tref ik Bert Noteboom, wijkpastor in Almere Haven. Hij praat makkelijk en vol verve over zijn geloof. ‘Mijn allereerste herinnering is dat ik met mijn ouders naar de kerk ging. Ik kreeg een normale, Christelijke opvoeding, iedere week netjes naar de dienst, bidden bij het eten, dan krijg je veel mee, vooral in kennis. Maar als je zegt, wat was de eerste keer dat geloof een impact had, dan was dat toen ik voor het eerst het geloof in iemand zag leven. Dat was bij een oudtante. Daar kwam ik niet zo vaak, maar die straalde iets bijzonders uit, vrede en liefde, dat zag je niet alleen, je voelde het ook. Rond mijn zestiende, toen begon het pas echt serious business te worden, lacht Bert, toen is het in mij gaan leven. Dat had met vragen te maken als ‘Wat wil je met je leven?’ en ‘Is er iets diepers om voor te leven?’

En dat had ook heel anders kunnen lopen, beaamt Bert: ‘Dat gebeurt bij zoveel mensen. Of het dan een bestemming is, een geplande route, een samenloop van omstandigheden’, Bert pauzeert kort, ‘ik was zestien en kreeg een vriendin, drie jaar later kreeg ze te horen dat ze leukemie had, nog eens een jaar later stierf ze. Dat was in mijn prille geloofstijd. Die speelbal van het lijden had tussen mij en God in kunnen komen, maar in plaats daarvan zorgde het ervoor dat ik dichter bij Hem kwam. Ik voelde juist zijn liefde, aanwezigheid en troost, daar kon ik niet omheen. Bij andere mensen komt het als een muur tussen hen en God te staan, dat kom ik mijn werk veel tegen. Mensen die zeggen: ‘Als U dan bestaat God, waarom?’, illustratief steekt Bert zijn middelvinger op. ‘Dat is het vraagstuk van het lijden en dat is ingewikkeld.’ De heftige gebeurtenissen in zijn leven hebben er wel voor gezorgd dat hij als pastor andere mensen die soortgelijke zaken meemaken, beter kan helpen: ‘Je herkent een situatie, ziet dat iemand bijvoorbeeld in een fase zit waarin hij of zij geen antwoorden wil, dan ga je ook geen antwoorden proberen te geven, dan ga je gewoon zitten met iemand en er voor die persoon zijn. Ik heb zelf veel lijden meegemaakt en nu merk ik dat ik er als pastor zegen in vind dat ik mensen daardoor kan helpen.’

Dat betekent niet dat Bert nooit twijfelt: ‘Twijfels en vragen horen bij het geloofsleven. Omdat je God niet real life ziet, niet in de vingers hebt. We doen als religieuze mensen, welke religie dan ook, alsof we God in de broekzak hebben, maar dat is onzin natuurlijk. Hij is zo oneindig veel groter, en tegelijk onzichtbaar, dat is een zoektocht. Als jij met vragen rondloopt, ze aan God stelt, en niet meteen antwoord krijgt, dan kan dat moeilijk zijn. Dat merkte Bert persoonlijk bij de laatste grote vraag die hij aan God stelde: ‘Als U zegt dat U snel terugkomt in Jezus, en er dan vrede en herstel is. Waar blijft U dan? Tienduizenden kinderen in Yemen die dood gaan. In ratio kan ik de antwoorden wel formuleren naar aanleiding van de woorden in de Bijbel. Maar waarom God het nog uitstelt, dat is een indrukwekkende vraag. In het wachten op een antwoord, in lijden, kan je soms een zucht naar God slaken. Dat is misschien wel tien keer waardevoller dan een gebed, daar zit emotie in.’

Zijn manier van geloven is in de loop der jaren wel veranderd: ‘Ik was een traditioneel gereformeerde jongen, maar mijn beleving is rijker geworden. 12 jaar werkzaam in de gemeente, met meer dan 35 nationaliteiten, dat doet wat met je, dat vormt je. Mensen uit Latijns-Amerika, uit Afrika, die brengen iets nieuws in voor mij waar ik enorm van geniet. Dat is de veelkleurigheid ook van onze God. Zoveel verschillende manieren van geloven, dat kan hier samen zijn. Tel daarbij nog de geïnteresseerden, zoekers en agnosten die binnenwandelen. Die diversiteit vormt ook jouw manier van geloven. In de kern denk ik dat ik heel absoluut en rotsvast ben, maar daar omheen, bij de randen, vind ik het prachtig om te zien hoe dingen anders beleefd en ingevuld kunnen worden. Dat vind ik ook het mooie aan de Bijbel. De een zegt: er staan tegenstrijdigheden in, ik zie het als verschillende perspectieven, andere blikvelden.’

Dat geloof in Almere leeft weet Bert wel zeker: ‘In 2020/22 denken we dat er zeven wijkgemeenschappen zullen zijn. Dat betekent dat we in 25 jaar tijd van nul naar zeven gaan, dat is niet omdat alle Christenen verhuizen naar Almere, dat zijn veelal nieuwe mensen.  Het traditionele karakter, van iedere week verplicht naar de kerk gaan, mag er dan wel uit zijn, ik denk niet dat het aantal mensen in wie het geloof leeft minder is geworden. En daar is in Almere gelukkig alle ruimte voor.’