Goedemorgen, vandaag gaan we weer wandelen.

Ze was lid van de ANBO, deed vrijwilligerswerk bij organisaties met een sociale en maatschappelijke impact, ‘om elkaars wereld te leren kennen’, en sloot zich aan bij de Oogvereniging. Toen die stichting mensen zocht om activiteiten te organiseren, twijfelde Lydia geen seconde. Wandelen was immers haar grote passie. ‘Ik vroeg wat vrienden en kennissen die blind of slechtziend zijn om mee te wandelen, en zo ontstond er een groepje,’ vertelt ze.  

Inmiddels bestaat de wandelclub bijna negen jaar, en volgend jaar wordt het jubileum gevierd. Waar de groep aanvankelijk wel vijftien vaste leden telde, schommelt het aantal deelnemers nu rond de acht. ‘Sommigen vielen af door gezondheidsproblemen, maar er sluiten ook steeds weer nieuwe mensen aan,’ zegt Lydia. Elke dinsdag wordt er gelopen, altijd een andere route door de Waterwijk of richting de Noorderplassen. Na afloop is er koffie of thee, vaak met iets lekkers dat iemand zelf heeft meegenomen.  

Vandaag doen ze de ‘drie-bruggen-loop’ op de eilanden in de Leeghwaterplas. Het bosachtige park grenst aan het Huis van de Waterwijk, waar de deelnemers zich hebben verzameld. Voorop lopen Lydia, met haar witte stok, en buddy Rita arm in arm. Maar deelnemers kunnen ook gebruikmaken van een zogeheten ‘hondje’, een ring waaraan je je kunt vasthouden.  

Eerder was Maruska, die bij het buurthuis woont, de vaste buddy van Lydia, maar doordat ze ‘vergeetachtig werd’ kan dat niet meer. Nu loopt Maruska voor de gezelligheid mee. Ook Waldie, de broer van Lydia, zijn vrouw Sjoukje, buddy Paul en vaste deelneemster Trudy zijn er vandaag bij. Armand, een van de vaste deelnemers die helemaal blind is, ontbreekt echter. Hij komt helemaal uit Bussum en kan slechts eens in de twee weken vervoer regelen.  

De wandelingen draaien allang niet meer alleen om beweging. Vriendschappen ontstaan vanzelf. Deelnemers vieren elkaars verjaardagen, geven cadeautjes en hebben een eigen WhatsApp-groep waarin wordt afgesproken wie er komt. Op de dag zelf stuurt Lydia nog een vrolijk ‘goedemorgen, vandaag gaan we weer wandelen’.  

En als het weer echt te slecht is? Dan spelen ze een kaartspelletje met leuke vragen, zodat iedereen elkaar beter leert kennen en het gesprek op gang komt. ‘Het gaat ons vooral om de gezelligheid en het samen zijn,’ vertelt Lydia.  

Ze weet hoe belangrijk zulke contacten zijn. Zelf kan ze niet meer alleen wandelen. Twee jaar geleden zag ze nog veel beter, maar haar zicht is langzaam achteruitgegaan. ‘Het is alsof je ruiten vies zijn en je ze niet schoon kunt maken,’ zegt ze. Opereren brengt grote risico’s met zich mee: de kans op blindheid of afstoting van een donorhoornvlies is groot. Daarom vertrouwt ze op haar buddy’s, die altijd naast haar lopen, of op haar witte stok.  

Rita, een fervent wandelaarster, vertelt dat ze tijdens de wekelijkse wandelingen al heel wat bijzondere momenten hebben meegemaakt. Zo kwamen ze eens tijdens een route een kudde schapen met herder tegen. In Almere worden schapen op verschillende plekken ingezet om het gras te maaien. ‘We stelden hem allerlei vragen over zijn vak, en de herder gaf uitgebreid antwoord,’ zegt Rita.  

Aanspraak hebben ze onderweg genoeg, vooral dankzij Lydia’s stok. Voorbijgangers vragen waar ze er zo een kunnen kopen voor een familielid in bijvoorbeeld Marokko. En kinderen vragen waarom Lydia ermee loopt. ‘Dat leg ik dan uit: dat ik hem nodig heb om veilig te kunnen lopen, omdat ik bijna niets meer zie,’ zegt Lydia. ‘En ik maak vaak ook een grapje: dat ik Pokémon aan het zoeken ben.’  

Rita benadrukt dat mensen zoals Lydia ervoor hebben gezorgd dat ‘de stok’ vaker in het straatbeeld te zien is. ‘Voorheen zag je in Almere weinig mensen met een wandelstok. Of ze hadden er een, maar hielden die ingeklapt in de tas. Er was veel schaamte. Gelukkig is dat nu veel minder.’  

Naast het wandelen bezoekt Lydia ook beurzen en lezingen van de Oogvereniging, waar ze zich laat informeren over nieuwe ontwikkelingen. Ze kreeg al meerdere keren complimenten van artsen en experts over haar inzet. Voor Avanti Almere ontving ze zelfs de Bruggenbouwer Award, omdat ze mensen bij elkaar brengt, met en zonder beperking.  

De wekelijkse wandeling is bedoeld om blinden en slechtzienden een uitje te geven, maar iedereen is welkom, ook buurtbewoners die goed kunnen zien. Zo loopt schoonzus Sjoukje ook weer mee. Dat deed ze al voor haar knieoperatie. ‘En nu ook daarna, om te oefenen. Beweging is goed voor je,’ zegt ze. Overigens is haar zicht ook niet meer zo best. Sjoukje moet een staaroperatie ondergaan en ziet, als mensen in het licht staan, alleen nog een omtrek. ‘Geen neus en gezichten.’  

Als betrokken Almeerse onderhoudt Lydia contacten met de gemeente, stichtingen en organisaties om de openbare ruimte toegankelijker te maken voor blinden en slechtzienden. Zo gaf ze eerder een rondleiding door Almere voor de gemeente. Zij met haar stok, en de wethouder en rapper Keyzer met een bril die het zicht van een slechtziende simuleerde. Zo konden zij zelf ervaren hoe beangstigend het is om obstakels te moeten trotseren. Lydia gebruikt zulke momenten om bewustzijn te vergroten. ‘Mijn wens is dat geleidelijnen op straat niet zomaar stoppen en in felle kleuren worden aangebracht. Dat zou voor slechtzienden echt een verschil maken.’  

Op 15 oktober is het Internationale Dag van de Witte Stok. Een dag om even stil te staan bij hoe belangrijk zelfstandigheid en veiligheid zijn voor mensen met een visuele beperking, in het verkeer en de openbare ruimte. Het is ook een moment om te laten zien dat de witte stok niet zomaar een hulpmiddel is, maar een herkenbaar symbool. Weggebruikers worden eraan herinnerd om deze mensen de ruimte te geven en voorrang te verlenen bij het oversteken.  

Natuurlijk organiseert Lydia dan weer een wandeling. ‘Iedereen is welkom, met of zonder stok.’