Mijn eierstokken zwijgen

Liesbeth Rasker begint met de introductie: ‘Hai Ik ben Liesbeth, ik ben bijna 36 en ik heb nog nooit een kind gewild. Maar ik heb mezelf niet de volledige ruimte gegeven om op een definitieve nee te komen. En ik ben benieuwd waarom dat zo is.’

Met deze eerste zin ben ik al hooked. Dit vind ik interessant: ‘Maar ik heb mezelf niet de volledige ruimte gegeven.’ Oké oké, zo had ik er zelf nog niet over nagedacht.

Ik ben 33 jaar en heb tot op de dag van vandaag geen fysieke drang gevoeld om een baby te krijgen. De term ‘rammelende eierstokken’ – die je als vrouw vaak naar je hoofd geslingerd krijgt – ken ik niet. Als ik babykleertjes zie, heb ik geen ‘ahw’ momentje. Sterker nog, als ik een baby vast heb dan voel ik letterlijk niks. Ja, ik voel dat mijn arm op een gegeven moment lam wordt en angst dat het kind keihard gaat huilen. ‘Wil je écht geen kind? Maar het staat je zo goed. Ruik dan eens aan dat hoo-hoofd!’ Ik voel toch wel iets en dat heet ongemak. Maar een biologische reactie voor een kinderwens blijft uit. ‘Ach die rammelende eierstokken komen wel, als je ouder bent,’krijg je dan vaak te horen.

Goed, nu ik 33 ben, zie ik mezelf langzaam wel als – dat ik ‘ouder’ ben. En ik ben op een punt dat ik twijfel. Ik betrap me soms op de gedachte dat ik nadenk hoe het zou zijn als ik een mini-versie van mezelf en mijn vriend vast heb. Of zie ik een kleine frummel voor me met schep en emmertje rondrennen op het strand. Dat lijkt me eigenlijk best cute allemaal. Maar waarom voel ik dan van binnen he-le-maal niks als ik een baby vast heb? Of eigenlijk belangrijker nog, moet ik per se die rammelende eierstokken voelen om die keuze te maken? Want om eerlijk te zijn dacht ik dat dat wel een voorwaarde was. Het is het een baby of niet, nothing in between, toch?

Door deze documentaire word ik steeds nieuwsgieriger. Ik heb dan misschien niet van nature de rammelende eierstokken, maar om definitief te besluiten om een leven te hebben zonder kinderen, voelt dus ook gek. Maar is dat het dan? Omdat ik afwijk van de ‘norm’ die wij ons hebben gesteld, voelt het gek om ze niet te hebben? Twijfel ik daarom nu?

‘Na twee feministische golven worden we nog steeds overspoeld met beelden en normen dat beelden die vrouwen verbeelden als de zorgende partij. Dat er vanuit gaat dat kinderen willen het logische uitgangspunt is.’

Dat klopt natuurlijk. In de documentaire zegt Liesbeth ook dat ze het eigenlijk vreemd vindt dat we wél vragen: ‘Waarom wil je geen kinderen?’, maar bijna nooit: ‘Waarom wil je wél kinderen?’ Dat heeft alles te maken met de beelden en normen die ons constant worden voorgeschoteld. En zelfs als je heel zeker weet dat je geen kinderen wilt, kunnen die onbewuste verwachtingen je toch aan het wankelen brengen.

Waarom zou ik het niet doen? Als ik eerlijk ben: angst. Wanneer ik aan een baby of kind denk, denk ik aan zorgen. Wat als het ziek wordt? Of gehandicapt geboren wordt? Of, in een nog somberder scenario, op een dag wordt overreden door een auto? Ja, I know — soms zie ik bepaalde keuzes wel erg zwart-wit.

Tijdens de documentaire, herkende ik mijn eigen angsten in de verhalen van anderen. Een groep vrouwen zat samen in een lotgenotengroep, waar ze hun twijfels over het moederschap bespraken. Dezelfde zorgen kwamen naar voren, en ergens voelde dat als een bevestiging: zie je wel, ik ben niet de enige die er zo over denkt. Maar tegelijk gebeurde er iets onverwachts. Doordat ik mijn eigen angsten gespiegeld zag in de woorden van anderen, werden ze tastbaarder—en daardoor minder dwingend. Ik hoorde mezelf opeens denken: ‘Ja maar, op basis van angst moet je geen keuzes maken’. Ik moest een beetje lachen om mezelf. Misschien sta ik hier dus wel helemaal niet meer achter.

De begeleidster van de workshop zei: ‘Voor sommige mensen past het moederschap niet. En dat moet je van tevoren bedenken.’ En daar ben ik het mee eens. Het mooie is: we hébben een keuze. Gelukkig maar. Of je nou diepgewortelde oergevoelens of rammelende eierstokken hebt of niet. Misschien zou dat gevoel pas komen als ik mezelf echt de ruimte geef om erover na te denken, zoals Liesbeth.

Misschien was dit niet eens de bedoeling van de documentaire, maar voor mij heeft hij in ieder geval iets anders in beweging gezet. De mogelijkheid tot een andere keuze dan ik aanvankelijk aan dacht. Waar ik eerst alleen gesloten deuren zag, merk ik nu dat er hier en daar eentje op een kier staat. En misschien wil ik op een dag daar weleens naar binnen kijken.

Meer weten:

Bekijk de documentaire Heb je geen kinderen? op NPO plus  

Wil je meer weten over dit onderwerp? Bekijk ons hele maandprogramma over kinderwens.