Niet stoppen na het protest

Carla werkt als docent op een basisschool en is lid van de Soroptimistclub Almere, een club die zich inzet voor de gelijke behandeling van vrouwen. Ook is ze aangesloten bij Wij Zijn Er Ook, een multiculturele seniorenvereniging in Almere die als doel heeft om oude mensen uit hun isolement halen. Charine zit in het laatste jaar van de internationale school in Hilversum. Afgelopen juni zette ze samen met anderen de Almere Tegen Racisme-demonstratie op.

'Ik wil in ieder geval mijn steentje bijdragen.'

Carla: ‘Het klinkt alsof je vol ambitie zit. Welke ambities heb je?’ Charine: ‘Ik wil graag PPLE studeren, Politics, Psychology, Law and Economics. Wat ik later precies wil gaan doen weet ik nog niet, maar ik vind internationale relaties interessant en wil graag naar het buitenland. Misschien iets bij de Verenigde Naties? Ik wil in ieder geval mijn steentje bijdragen aan het oplossen van wereldwijde problemen zoals ongelijkheid.’

Carla: ‘Mooi. Je hebt de demonstratie Almere Tegen Racisme in juni opgezet en bent actief in de Black Lives Matter-beweging. Wat moet ik me daarbij voorstellen?’ Charine: ‘Klopt, samen met anderen heb ik dat protest georganiseerd. Dat was een groot succes, maar we wilden niet dat het na het protest stopte. Daarom zijn we de stichting Diversiteit en Inclusie begonnen, waarmee we tegen racisme strijden op verschillende manieren. Laatst hebben we bijvoorbeeld een inclusieve sinterklaasactiviteit georganiseerd voor kinderen, waar pepernotenmeisjes waren in plaats van zwarte pieten. Daarnaast willen we racisme voorkomen. Daarom schrijven we een lokaal manifest tegen racisme dat we gaan presenteren bij de gemeente.’

'We kunnen allemaal strijden voor hetzelfde doel.'

Carla: ‘Goed dat je zo druk bezig bent. Over Black Lives Matter vraag ik me soms wel af: waarom is er gekozen voor black lives, iedereen doet er toch toe? Sluit je op deze manier geen andere groepen uit, zoals Indiase of Chinese mensen?’ Charine: ‘Ik snap die vraag heel erg goed. Iedereen doet er inderdaad toe. Maar al eeuwenlang wordt de zwarte gemeenschap systematisch buitengesloten door racisme. Zwarte mensen zijn het vaakst slachtoffer van bijvoorbeeld politiegeweld. Of er is ongelijkheid op de arbeidsmarkt of in hoe de Belastingdienst mensen behandelt. Voor de lgbtq-gemeenschap is al veel gestreden en toen mensen protesteerden tegen een moskee hier in Almere, werd er ook een tegendemonstratie op touw gezet. Dit keer wilden we ons richten op racisme tegen zwarte mensen. Hierbij sluiten we geen andere groepen buiten, want we zijn er ook voor bijvoorbeeld Marokkanen, Turken, Polen, of andere groepen die te maken hebben met discriminatie. We kunnen allemaal strijden voor hetzelfde doel.’

Carla: ‘Dat is goed verwoord. Dan nog de pietenkwestie. Ik moet zeggen: ik heb het zelf nooit echt als kwetsend ervaren. Wat wij geleerd hebben is dat pieten door schoorsteenrook zwart zijn geworden. Vroeger had je die grote lippen of dat kroeshaar niet, die zijn er later bij gekomen. Het is steeds meer een karikatuur geworden, dus nu zie ik wel waarom veel mensen zich storen aan piet. Hoe denk jij erover?’ Charine: ‘Ik snap heel goed waarom u dit zegt. Ik dacht er niet lang geleden net als u over, tot mijn moeder een keer zei dat ik op “zwarte piet ketting” moest googlen. Ik zal het nu ook even googlen. Kijk, het zijn foto’s van lang geleden, maar je ziet dat de pieten aan kettingen vastzitten aan kinderen. En op deze foto’s zie je duidelijk de groot getekende lippen en gouden accessoires, stereotype beelden die vanuit de slavernij zijn overgeleverd. Het is dus simpelweg al jarenlang een racistische traditie die helemaal niet zo onschuldig is als mensen denken.’

'Ik ben toen op een stoplicht geklommen.'

Carla: ‘Ik vraag me wel nog af… Activisme is vaak gekoppeld aan acties waarbij mensen zich vastbinden op het spoor of ergens op klimmen of andere gevaarlijke dingen doen. Ik denk dan soms: is dat nou nodig?’ Charine: ‘Zulke acties hoeven niet altijd nee, maar soms is het wel nodig. Ik was bijvoorbeeld bij een protest in Den Haag tegen het klimaatbeleid van de overheid. Ik ben toen op een stoplicht geklommen. Het is lastig om aandacht te krijgen van het kabinet, van de hogere lagen die daadwerkelijk een verschil kunnen maken. Je kunt wel mailtjes blijven tikken of kloppen op de deur, maar ze doen niet open. Door activisme luisteren sommige mensen wél en zijn er veranderingen mogelijk. Bijvoorbeeld dat actiegroep Kick Out Zwarte Piet met minister-president Rutte aan tafel heeft gezeten.’

Carla: ‘Dat was inderdaad een prachtige doorbraak. Ik snap wat je bedoelt. Laatst ben ik met de Soroptimisten de straat opgegaan. Op 10 december zijn we met een groepje door de stad gelopen en hebben veel geluid gemaakt met van die klapperhandjes. Dit was in het kader van Orange the World, een internationale campagne tegen vrouwengeweld. Ik vind het heel belangrijk me in te zetten voor een gelijke behandeling van vrouwen en kinderen. Kort na deze actie zijn veel meldingen van huiselijk geweld binnengekomen. Dus soms kun je iets op deze manier bereiken, je hoeft niet altijd gevaarlijke dingen te doen. Maar misschien ben ik te oud, hoor.’ Charine: ‘Als A niet werkt en B niet, dan ga je C doen. Geweld tolereer ik sowieso niet en onze stichting ook niet. Ik vind het heel goed dat u de straat bent opgegaan tegen vrouwengeweld. Dat is een groot probleem, mooi dat u zich daarvoor heeft ingezet.’

Carla: ‘Nou, Charine, het was erg leuk om met je te praten. Ik hoop dat de ambities en dromen die je hebt, mogen uitkomen. Goed ook dat je me op die foto’s van zwarte piet hebt gewezen, die waren choquerend. Je bent wel een pittige tante.’ Charine: ‘Haha, dat hoor ik wel vaker. Ik heb ook veel van u geleerd. Veel jongeren denken dat je niet met oudere mensen in gesprek kunt gaan over bepaalde kwesties, omdat ze het niet snappen en niet open-minded zijn. Ik denk wel dat het mogelijk is en ons gesprek bewijst dat ook.’